Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), makrofinansal istikrarın ve parasal aktarım mekanizmasının desteklenmesi amacıyla yeni adımlar attı. Buna göre bankaların TL ve döviz mevduatı için zorunlu karşılık oranları yükseltildi.
İktisatçı Prof. Dr. Hakan Kara, Merkez Bankası’nın attığı bu adımın ne anlama geldiğini ve nasıl sonuçlar doğuracağını sosyal medya hesabından yaptığı değerlendirmeyle anlattı.
Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kara, ‘‘TCMB’nin faiz aracının kullanımı nispeten şeffaflaşırken, faiz dışı araçlarına dair (döviz müdahaleleri, zorunlu karşılıklar, KKM vs) uygulamalarının, sadeleşme çabalarına rağmen, karmaşık ve gizemli kalmaya devam ettiğini” ifade etti.
Hakan Kara X (Twitter) paylaşımına Merkez’in aldığı kararı özetleyerek şöyle devam etti:
* Dün gece yapılan düzenleme ile TL mevduat için ayrılan TL zorunlu karşılıklar artırılırken, döviz mevduat için tutulan TL zorunlu karşılık düşürüldü. Buraya kadar bile yorumlaması zor olabilir, biliyorum, ama daha bitmedi.
* Aynı zamanda TL zorunlu karşılıklara faiz uygulamasında TL’ye geçiş oranı koşulu kaldırıldı. Bitmedi, TL’ye geçiş oranı seviyesine göre uygulanan azami komisyon oranı da yükseltildi.
‘Şair burada ne demek istiyor’
Merkez Bankası’nın attığı bu adımların ne anlama geldiğini ‘‘Şair burada ne demek istiyor” ifadesiyle açıklayan Prof. Dr. Kara, şu değerlendirmede bulundu:
Bu yapılanlar birkaç şeyi amaçlıyor:
* Bankaların kârlılıklarındaki azalmayı sınırlamak (temel amaç bu gibi görünüyor).
* Bu arada nette bir miktar likidite çekip piyasa faizlerinin çok düşmesini engellemek.
* Arka planda döviz dönüşümlü KKM’den TL’ye geçişi zorunlu karşılıklara bağlayan koşulu kaldırarak KKM’den çözülmeyi biraz hızlandırmak.
* Bütün bunları yaparken döviz mevduattan TL’ye geçmeyi teşvik etmeyi sürdürmek.
Eski TCMB Başekonomisti olan Prof. Dr. Hakan Kara, Merkez’in bankaları biraz daha rahatlattığını fakat bunu yaparken diğer hedefleri bozmayan kararlar aldığını ifade etti.
Son adımı ”Sıkılaşma ya da gevşeme olarak yorumlamak zor” diyen Hakan Kara ‘‘İnce ayar diyebiliriz. Banka hisseleri açısından bir miktar pozitif etki yapabilir” çıkarımında bulundu.
Prof. Dr. Hakan Kara tweet serisini şu çıkarımla sonlandırdı:
* TCMB’nin son kararı ile piyasadan yaklaşık 70 milyar TL çekilecek. Maliyet etkisini ise kamuya açık verilerle hesaplamak imkansız. BDDK’nın son kararı ile birlikte düşününce bankaların aracılık maliyetininin azalacağı kesin. Bankalar tüketici kredisi faizlerini düşüreceklerdir.
